Najczęstsze przyczyny awarii rozrusznika

Rozrusznik to jeden z tych podzespołów, których poprawne działanie jest niezbędne do uruchomienia pojazdu. Dlatego warto wiedzieć co i dlaczego najczęściej odmawia w nim posłuszeństwa.

Z perspektywy warsztatów naprawczych najistotniejsze w diagnostyce układu rozruchowego jest poprawne ustalenie, który z podzespołów odpowiada za problemy z uruchomieniem silnika. Gdy niesprawny okaże się rozrusznik, pracownik serwisu zazwyczaj od razu demontuje urządzenie i wymienia je nowe lub regenerowane. To bowiem wystarczy do przeprowadzenia skutecznej naprawy. Mechanik z prawdziwego zdarzenia będzie jednak dążył do ustalenia co i dlaczego popsuło się w rozruszniku, by mieć pewność, że usterka wkrótce się nie powtórzy. Oto więc 5 najczęstszych powodów awarii rozrusznika.

Przegrzanie

Jeżeli rozrusznik „nie kręci”, hałasuje lub pracuje ze zbyt małą siłą (niewystarczającą do obracania wałem korbowym dostatecznie szybko), to wielce prawdopodobne, że uległ przegrzaniu. Rzecz w tym, że jest on silnikiem przystosowanym do krótkotrwałej pracy. Producenci pierwszomontażowi zastrzegają nawet, że powinien pracować maksymalnie około 15 sekund, po czym należą mu się co najmniej dwie minuty przerwy.

Tymczasem mało który kierowca jest w stanie zastosować się do tych zaleceń, gdy jego pojazd nie chce odpalić. Nierzadko więc to sam właściciel auta doprowadza do uszkodzenia całkowicie sprawnego rozrusznika, gdy raz po razie próbuje uruchomić silnik, który nie chce zapalić z jakiegoś zupełnie innego powodu. Dochodzi wtedy do przegrzania się szczotek, szczotkotrzymacza, komutatora, a nawet zębnika.

Wadliwy elektromagnes

Bardzo częstą przyczyną problemów z rozrusznikiem jest związany z nim, lecz będący w istocie osobnym urządzeniem, włącznik elektromagnetyczny. Element ten pełni podwójną rolę. W pierwszej fazie powoduje przesunięcie na osi rozrusznika mechanizmu sprzęgającego (tzw. bendiksu), tak by doszło do jego zazębienia z wieńcem koła zamachowego, w drugiej zaś – zwiera styki, którym do rozrusznika płynie prąd.

Niesprawność elektromagnesu, który jest kluczową częścią wyłącznika, może sprawiać, że brak jest siły niezbędnej do wypchnięcia bendiksu i zazębienia się go z wieńcem koła zamachowego. Może być to spowodowane wadą fabryczną elektromagnesu, ale może on także ulec przypaleniu w trakcie eksploatacji. Winne mogą być również zanieczyszczenia, które sprawiają, że ruchomy rdzeń nie przemieszcza się swobodnie we wnętrzu elektromagnesu.

Nie wracający bendiks

Gdy tylko silnik podejmie pracę, bendiks musi natychmiast cofnąć się do swego położenia spoczynkowego. Wada instalacji elektrycznej lub mechaniczna niesprawność mogą spowodować brak ruchu powrotnego. A wówczas w najlepszym razie dochodzi do uszkodzenia bendiksu, ale dojść może również do zniszczenia rozrusznika.

Korozja

Korozja jest wrogiem nie tylko karoserii, lecz także wszelkich instalacji elektrycznych. Mówiąc najprościej – elementy skorodowane tracą swoje właściwości mechaniczne i elektryczne.

Rozwojowi korozji bardzo sprzyja wilgoć, dlatego należy pilnować, by nie miała ona łatwego dostępu do wnętrza rozrusznika. A uzyskuje go, gdy np. brakuje osłony koła zamachowego lub innego elementu chroniącego rozrusznik przed kropelkami wody podrywanymi z jezdni.

Osobną kwestią jest zalanie rozrusznika wodą, np. podczas pokonywania głębokich rozlewisk. Awarię tym spowodowaną należy uznać za uszkodzenie mechaniczne.

Uszkodzenia mechaniczne

Najczęściej spotykane mechaniczne uszkodzenia rozrusznika wynikają nie z trudnych warunków pracy, lecz z błędów montażowych. Według Dawida Kowalewicz z firmy Lauber, produkującej rozruszniki marki Stardax, do najpopularniejszych należą:

• zły dobór rozrusznika do pojazdu – dla przykładu nieodpowiednie przełożenie prowadzi do połamania zębów czy pęknięcia głowicy rozrusznika;
• nieprzestrzeganie zalecanej procedury montażu – należy zwracać uwagę, by nie naruszyć opasek oraz zamontować osłonę koła zamachowego, gdyż elementy te chronią rozrusznik przez bezpośrednim kontaktem z wodą i zanieczyszczeniami podrywanymi z jezdni. Należy również staranie (i zgodnie z zaleceniami) dokręcić śruby mocujące rozrusznik oraz przewody elektryczne. Jeśli śruby są skorodowane, trzeba je wymienić je na nowe. Luźno zamontowany rozrusznik jest narażony na wstrząsy, mogące w konsekwencji spowodować naruszenie jego elementów składowych.

Szczegółowa znajomość zasady działania rozrusznika w codziennej praktyce warsztatowej zwykle nie jest niezbędna. Przydaje się jednak, bo może mieć wpływ na jakość wykonanej naprawy, pomaga także wywnioskować na podstawie wywiadu z właścicielem pojazdu, gdzie należy szukać źródła usterki oraz co mogło ją spowodować. Łatwiej też obeznanemu mechanikowi wyjaśnić przyczyny awarii oraz, gdy zajdzie taka potrzeba, uzasadnić konieczność montażu nowego rozrusznika.