Jakie klocki?

Letnia, zimowa, błotno-śniegowa, całoroczna – kierowcy nie mają z reguły problemu ze znajomością typów opon. A co z klockami hamulcowymi? Czy  w ich przypadku także można wyróżnić różne typy ze względu na warunki jazdy?

Wielu kierowców z pamięci wymieni markę, rozmiar i rodzaj zamontowanych w swoim aucie opon. Zwłaszcza, jeśli ich wybór poprzedziło wielogodzinne przeglądanie stron konkretnych producentów oraz forów internetowych. A dlaczego tak dużą uwagę przywiązujemy do tego elementu pojazdu? Głównie ze względów bezpieczeństwa.

Z tego samego powodu wypadałoby interesować się również elementami układu hamulcowego. Szczególnie zaś klockami hamulcowymi, gdyż odgrywają one kluczowa rolę, a jednocześnie są lepiej lub gorzej dostosowane do różnych stylów jazdy.

– Podstawą w procesie wytwarzania klocków hamulcowych jest stworzenie odpowiedniej mieszanki ciernej. Jest ona zasadniczym elementem odpowiadającym za jakość oraz poszczególne parametry klocka. W zależności od wymagań danego modelu samochodu komponuje się więc ją z różnych składników. Na rynku dostępne są zatem klocki z większym lub mniejszym udziałem metali i stopów metali, charakteryzujące się różną akustyką, zużyciem czy wytrzymałością. Dokonując ich wyboru, warto zwrócić uwagę także na styl jazdy kierowców, którzy będą użytkowali pojazd – mówi Tomasz Orłowski, kierownik działu badań i rozwoju firmy Lumag, odpowiedzialny za rozwój klocków hamulcowych Breck.

Materiały cierne, decydujące o cechach klocków hamulcowych, można podzielić na następujące kategorie:

• materiały półmetaliczne (semimetallic) – zawierają ponad 50% wełny stalowej, proszku żelaza oraz metali kolorowych (miedzi, brązu, mosiądzu). Stosowane są głównie w USA. Charakteryzują się dobrymi właściwościami akustycznymi, komfortem użytkowania oraz małym zużyciem, w tym również tarczy. Jednocześnie jednak są mało stabilne termicznie. W konsekwencji nie poleca się ich do pojazdów, które często wykonują hamowania z dużych prędkości. Dodatkowo nie powinny być montowane w samochodach ciężarowych ważących powyżej 6 ton – skuteczność hamowania klocków drastycznie wtedy spada, za to rośnie zużycie.
• materiały NAO (Non Asbestos Organic) – nie zawierają stali, ani twardych składników ciernych. Stosowane są głównie w Japonii. Mają bardzo dobre właściwości akustyczne oraz dobrą charakterystykę zużycia. Nie nadają się jednak do pojazdów osiągających wysokie prędkości oraz jeżdżących z dużym obciążeniem.
• materiały o niskiej zawartości stali (low steel) – wagowo zawierają do 30% stali. Jako zamiennik azbestu stosuje się w nich różne włókna organiczne i nieorganiczne. Materiały te używane są głównie w Europie. Mają gorsze właściwości akustyczne i powodują większe zużycie tarczy niż w materiały półmetaliczne. Charakteryzują się za to zdecydowanie większą odporność termiczną oraz wysoką skutecznościa hamowania w szerokim zakresie temperatury, prędkości i obciążeń. Dlatego stosowane są zarówno w samochodach osobowych, jak i ciężarowych.
• materiały hybrydowe NAO i low steel – wykorzystywane w tzw. klockach ceramicznych stanowią kombinację materiałów NAO i low steel. Do tej grupy należy zaliczyć mieszanki opracowane do nowych klocków przygotowywanych przez firmę Lumag. Będą to pierwsze materiały ceramiczne II generacji, czyli bez zawartości miedzi. Oprócz wysokiej skuteczności hamowania charakteryzują się niskim pyleniem i cichą pracą (nie generują pisków).

Wybór klocków hamulcowych powinien zatem uwzględniać rodzaj ich materiału ciernego i być dostosowany do indywidualnego stylu jazdy oraz oczekiwań kierowcy, a także do typu pojazdu. W Europie, w zdecydowanej większości przypadków, wybór ograniczony jest jednak do produktów o niskiej zawartości stali oraz tzw. ceramicznych. Druga opcja, kojarzona do tej pory raczej z samochodami sportowymi, z każdym rokiem staje się coraz popularniejsza.

Rosnący udział klocków ceramicznych w rynku jest wynikiem m.in. ich niższego pylenia oraz lepszych właściwości akustycznych, które bezpośrednio przekładają się na komfort podróży. Ponieważ klienci zwracają coraz większą uwagę na te cechy, producenci starają się wprowadzać do swej oferty jak najwięcej klocków ceramicznych. Są one już oferowane także do aut kompaktowych. W rezultacie coraz większe grono kierowców zyskuje możliwość doboru rodzaju klocków hamulcowych stosownie do swoich indywidualnych preferencji.