Sprzęgło przez kabel
Jak zapewniają przedstawiciele firmy ZF, dzięki rozwiązaniu clutch-by-wire (CBW) producenci samochodów zyskali możliwość projektowania bardziej efektywnych pojazdów osobowych z manualnymi skrzyniami biegów.
Elektronicznie sterowane systemy elektromechaniczne w coraz większym stopniu wypierają tradycyjne rozwiązania. Kolejnym przykładem jest innowacja wprowadzona przez koncern ZF, zwana clutch-by-wire, która zastępuje konwencjonalny (mechaniczny za pomocą ciegna lub hydrauliczny) układ sterowania sprzęgłem. Rolę siłownika pełni tu silnik elektryczny.
Nowe rozwiązanie pozwala usprawnić działanie układów przeniesienia napędu wyposażonych w tradycyjne przekładnie manualne. Choć ZF jest potentatem w produkcji skrzyń automatycznych, które według prognoz ekspertów będą sukcesywnie zdobywać coraz większy udział w rynku, to jednak przekładnie manualne nadal dominują w segmencie pojazdów klasy średniej i niższej na rynkach wschodzących. Wciąż zaostrzane normy emisji spalin sprawiają zaś, że konieczne stało się stosowanie bardziej efektywnych rozwiązań również w konwencjonalnych układach przeniesienia napędu. Stworzenie przez ZF układu CBW było zatem odpowiedzią na zapotrzebowanie rynku.
– Dzięki clutch-by-wire zużycie paliwa oraz emisja CO2 mogą zostać ograniczona aż o 10% – mówi Jörg Buhl, szef działu projektowego ZF Friedrichshafen AG. – Wynik ten został osiągnięty dzięki automatycznemu rozłączaniu silnika i przekładni w określonych sytuacjach drogowych, np. podczas dojeżdżania do świateł.
Możliwość kontrolowania sprzęgła przez jednostkę sterującą przy użyciu silnika elektrycznego, bez mechanicznego połączenia z pedałem, umożliwia zwiększenie komfortu i bezpieczeństwa. Np. funkcja anti-stall przydaje się, kiedy pedał sprzęgła zostaje zwolniony zbyt szybko lub dochodzi do hamowania awaryjnego. Układ częściowo otwiera sprzęgło, zanim prędkość obrotowa wału korbowego spadnie poniżej poziomu krytycznego, zapobiegając w ten sposób zgaśnięciu silnika. Z kolei funkcja pełzania polega na tym, że podczas parkingowego manewrowania pojazdem czy też jazdy w korku, sprzęgło działa z kontrolowanym poślizgiem tarczy, umożliwiając płynną jazdę z bardzo niską prędkością. Kolejną zaletą clutch-by-wire jest jednakowe zachowanie sprzęgła w reakcji na wciśnięcie pedału, niezależnie od grubości tarczy. Zużywanie się tarczy jest bowiem automatyczne kompensowane.
Wyeliminowanie mechanicznego połączenia pedału ze sprzęgłem pozwala zastosować system clutch-by-wire praktycznie we wszystkich modelach samochodów wyposażonych w przekładnie manualne.