Sworznie wahacza – kluczowy element zawieszenia

Sworzeń wahacza to jeden z kluczowych elementów zawieszenia. Umożliwia bowiem skręcanie kół i odpowiada za ich prowadzenie we właściwej pozycji. Warto więc zapoznać się z uwagami specjalistów z firmy SKF na temat diagnostyki i wymiany tej newralgicznej części.

Sworzeń wahacza, będący w istocie przegubem kulowym, w naturalny sposób ulega zużyciu (wybiciu), które w skrajnych przypadkach może doprowadzić do wyrwania sworznia z jego obudowy. Efektem tego będzie odseparowanie zwrotnicy wraz z kołem od wahacza, co skutkuje gwałtowną i całkowitą utratą kontroli nad pojazdem przez kierowcę i w wielu przypadkach kończy się poważnym wypadkiem. Nigdy nie wolno więc bagatelizować objawów zużycia sworznia.

Wybicie sworznia rozpoczyna się od zauważalnego luzu, stuków i nieco pogorszonego prowadzenia samochodu. Mechanik może zweryfikować luz poprzez użycie tzw. „łychy”, którą należy włożyć między wahacz a zwrotnicę, a następnie poruszać nią w górę i dół. Jeśli daje się wyczuć wyraźny luz i jednocześnie zaobserwowane zostały pozostałe objawy, to sworzeń powinien zostać bez zbędnej zwłoki wymieniony na nowy. A w zasadzie dwa sworznie, gdyż dobrą praktyką jest jednoczesna wymiana obu. Niesprawność jednego bardzo często zwiastuje bowiem, że w niedalekiej przyszłości awarii ulegnie również sworzeń przy kole po przeciwnej stronie auta.

Wymiana sworznia zaczyna się zwykle od zdemontowania koła. Następnie odkręcić trzeba nakrętkę, którą sworzeń mocowany jest do zwrotnicy. Do wypchnięcia go z gniazda zwrotnicy użyć należy specjalnego ściągacza. Jeśli sworzeń stawiać będzie przy tym duży opór, pomocne bywa mocne uderzenie ciężkim młotkiem w zwrotnicę na wysokości sworznia.

Kolejna czynność to odseparowanie  sworznia od wahacza, o ile oczywiście sworzeń nie jest integralną jego częścią, bo wówczas wymienić trzeba kompletny wahacz. Odkręcamy zatem śruby mocujące sworzeń (lub rozwiercamy trzymające go nity), albo też wypchamy sworzeń przy użyciu prasy z gniazda w wahaczu. W tym miejscu zauważyć należy, że zaleca się, by sworzeń mocowany w wahaczu na wcisk,  wymieniać tylko raz. Gdy zatem zużyciu ulegnie sworzeń, który był już kiedyś wymieniany, należały zastosować kompletny wahacz. I od razu druga uwaga. Do mocowania sworznia wolno używać wyłącznie śrub wytrzymałościowych.

Przed zamontowaniem nowego sworznia do wahacza, wahacz w okolicach sworznia trzeba dobrze wyczyścić. Sworzeń to element stosunkowo rzadko wymieniany element, więc po dłuższym czasie w jego okolicy zwykle jest sporo rdzy i brudu. Z kolei po zakończeniu czynności montażowych należy sprawdzić geometrię zawieszenia, a już na pewno trzeba to uczynić, gdy sworzeń odpowiada za kąt wyprzedzenia zwrotnicy.

Jak zostało wspomniane na początku, sworzeń to niezwykle ważny element zawieszenia, gdyż bezpośrednio wpływa na bezpieczeństwo. Dlatego lepiej unikać części nieznanego pochodzenia, wybierać zaś elementy renomowanych producentów.  W połączeniu z umiejętnym montażem zapewnią one bezawaryjną eksploatacji przez dziesiątki tysięcy kilometrów.