Uszkodzenia klocków hamulcowych

Klocki hamulcowe pełnią tak ważną funkcję, że w przypadku gdy stwierdzone zostanie ich uszkodzenie, nie tylko należy wymienić je natychmiast na nowe, ale również ustalić dlaczego do uszkodzenia doszło, a następnie wyeliminować tę przyczynę.

W określeniu przyczyny powstania uszkodzeń klocków hamulcowych pomocne może być zestawienie najczęściej spotykanych defektów przygotowane w firmie Steinhof. Oto ono.

 Przegrzanie

Przegrzanie klocków hamulcowych skutkuje obniżeniem współczynnika tarcia klocków o tarczę hamulcową, co wymusza na kierowcy zwiększenie siły nacisku na pedał hamulca, by uzyskać pożądaną skuteczność hamowania. W momencie przegrzania dochodzi również do zmiany struktury materiału ciernego (staje się kruchy, może być zwęglony), co znacznie przyspiesza jego zużycie. Powodem tego zjawiska mogą być:

• nie prawidłowe cofanie się tłoczka hamulcowego (długotrwale przyciska on klocek do wirującej tarczy);
• gwałtowne lub częste hamowanie z wysokich prędkości;
• brak wystarczającego chłodzenia hamulców (np. w wyniku zamontowania niefabrycznych osłon tarcz hamulcowych);
• brak zachowania minimalnej swobody ruchu klocka w prowadnicach zacisku hamulcowego

– W kontekście temperatury należy wspomnieć również o zjawisku fadingu. Polega ono na wytworzeniu pomiędzy tarczą i klockami warstwy rozgrzanych gazów, utrudniającej odpowiednio silne dociśnięcie klocków do tarcz. Przez kierowcę fading odczuwalny jest jako stopniowe lub nagłe zanikanie siły hamowania. Odpowiedni skład mieszanki ciernej klocka, jaki stosujemy w naszych produktach, pozwala ograniczać ryzyko wystąpienia tego zjawiska – mówi Dawid Tarchała z działu klocków hamulcowych w firmie Steinhof.

Nierównomierne zużycie

Nierównomierne zużycie klocków może doprowadzić do braku optymalnego rozkładu siły hamowania na obu kołach. W dłuższej perspektywie powoduje uszkodzenie lub co najmniej nieprawidłowe zużycie eksploatacyjne tarcz hamulcowych, co dyskwalifikuje je z dalszego użytkowania. Do najczęściej spotykanych przyczyn tego rodzaju usterki należą:

• niedokładne oczyszczenie elementów układu hamulcowego podczas montażu (zacisk, piasta);
• wadliwy montaż klocka w zacisku hamulcowym;
• nadmierne bicie tarcz hamulcowych lub krzywe piasty, co powoduje, że klocek nie przylega do tarczy całą powierzchnią roboczą materiału ciernego;
• zużyte w różnym stopniu tarcze hamulcowe (na kołach jednej osi).

Wyszczerbienie/skruszenie materiału ciernego

Wyszczerbienie lub skruszenie materiału ciernego klocka to bardzo poważne uszkodzenie, które jest najczęściej wynikiem wady materiałowej produktu lub nieprawidłowego montażu. Klocek może być wyszczerbiony zarówno na powierzchni roboczej, jak też na jej skraju. Potencjalnymi przyczyny takiego stanu rzeczy są:

• prowadnice zacisku hamulcowego, które nie funkcjonują poprawnie,
• zbyt duży luz klocka w zacisku (możliwość nadmiernego ruchu klocka podczas hamowania);
• uszkodzony zacisk;
• zabrudzone lub uszkodzone miejsce osadzenia klocka hamulcowego w zacisku;
• w niektórych sytuacjach – działanie zbyt wysokiej temperatury powodującej rozwarstwienie materiału ciernego);
• zużycie tarcz hamulcowych (wysokie ranty);

Nietypowe zużycie (np. podłużne rowki na powierzchni roboczej)

– W przypadku stwierdzenia rowków, biegnących praktycznie po całej długości klocka, najczęstszą przyczyną jest rowkowe uszkodzenie tarczy spowodowane jej nadmiernym zużyciem. Nowy klocek współpracujący z taką tarczą dosyć szybko zacznie dopasowywać się do niej, co negatywnie wpłynie na jego trwałość i skuteczność hamowania. Dodatkowo podczas hamowania, kierowca może odczuwać silne drgania na kierownicy. Z tego względu czasem nie warto czekać do ostatniej chwili – lepiej wymienić komplet tarcz i klocków i mieć tym samym pewność, że nic nas nie zaskoczy – tłumaczy Dawid Tarchała.

Skrajne zużycie materiału ciernego

Skrajne zużycie materiału ciernego klocków hamulcowych grozi bardzo poważnymi konsekwencjami. W najgorszym przypadku klocek może nawet wyskoczyć z zacisku podczas hamowania.
O nadmiernym zużyciu klocka informuje hałas (pisk), jeśli klocek wyposażony jest w specjalną blaszkę, która zaczyna trzeć o tarczę przy granicznym zużyciu materiału ciernego, zaś w przypadku bardziej zaawansowanych układów hamulcowych zużycie monitorowane jest elektronicznie, a kierowca zostaje powiadomiony o tym poprzez komunikat na desce rozdzielczej.
Mocno zużyte klocki są bardzo podatne na przegrzanie, dlatego nie należy zbyt długo zwlekać z ich wymianą.

Korozja podpowierzchniowa

Usterka ta polega na wystąpieniu korozji pomiędzy płytką nośną a materiałem ciernym. Powstaje, gdy na skutek rozwarstwienia się tych dwóch elementów, dostaje się pomiędzy nie wilgoć, która sprzyja rozwojowi korozji. Jako że materiał cierny często zawiera w swoim składzie dużą ilość różnego rodzaju metali, proces ten postępuje dosyć szybko. Dodatkowe czynniki zewnętrzne, m.in. sól sypana na drogi, jeszcze bardziej przyspieszają ten proces. Korozja podpowierzchniowa jest zjawiskiem bardzo niebezpiecznym, ponieważ może prowadzić do odpadnięcia materiału ciernego od płytki nośnej.

Rozwarstwienie materiału

Wady materiałowe tanich klocków hamulcowych lub czynniki zewnętrzne mogą spowodować rozłączenie warstw, z jakich wykonany jest klocek. Skutkiem tego jest pogorszenie skuteczności hamowania, hałas a nawet brak hamowania na danym kole, jeśli klocek zostanie całkowicie uszkodzony. Do najczęstszych przyczyn tego zjawiska należą:

• uszkodzenie termiczne (przegrzanie klocków) np. w wyniku agresywnego hamowania;
• nadmierne obciążenie pojazdu (np. zbyt ciężka przyczepa);
• awaria systemu EBS,
• wada materiałowa produktu
• korozja podpowierzchniowa

– W firmie Steinhof wyznajemy zasadę, że oprócz zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa, dobre klocki hamulcowe powinny zapewniać komfort akustyczny. Z tego względu neutralizujemy ryzyko wystąpienia wibracji poprzez zastosowanie w naszych klockach nakładki antypiskowej (często wraz z dodatkowymi nakładkami metalowymi) oraz mieszanki ciernej najwyższej jakości, opracowanej wspólnie ze specjalistami z Niemiec. Dużą zaletą naszych produktów jest także korzystna relacja ceny do jakości, co doceniają zarówno klienci indywidualni, jak i biznesowi – podsumowuje Dawid Tarchała.