Lumag aktywny na EuroBrake
Międzynarodowa konferencja „EuroBrake” jest największym w Europie wydarzeniem poświęconym technologii hamowania i materiałom ciernym. W tym roku do Drezna przyjechało ponad 1200 specjalistów z całego świata – inżynierów, naukowców, pracowników akademickich, którzy wymieniali się pomysłami i wiedzą o nowych rozwiązaniach, jakie pojawiają się w technologii hamulcowej. Wśród ponad stu prezentacji najważniejszych producentów z branży, swoje wystąpienie mieli także specjaliści polskiej firmy Lumag z Budzynia, która od dawna inwestuje w rozwój własnych produktów.
Lumag zaprezentował się w Dreźnie w potrójnej roli. Nie tylko przedstawił swoje badania, ale również był sponsorem kongresu i wystawcą na wystawie technicznej, na której prezentowało się ponad sto firm, pokazujących swoje produkty, usługi i możliwości techniczne.
Obecność i własna prezentacja na „EuroBrake” jest bardzo prestiżowa, ponieważ na konferencji spotykają się przedstawiciele nauki i przemysłu. Oprócz uczelni technicznych, instytutów badawczych oraz niezależnych ekspertów z branży hamulcowej do Drezna przyjechały firmy produkcyjne, które prezentowały opracowania dotyczące układów hamulcowych, tarcz, zacisków, badań na pojeździe, badań laboratoryjnych, a także sprzętu do produkcji i urządzeń do testowania.
Idzie nowe
Obserwując nowe trendy w branży, należy zauważyć, że coraz więcej uwagi poświęca się kwestii ograniczenia emisji pyłów (pomiaru i symulacji generowania cząstek pochodzących ze zużycia pary ciernej o bardzo małych wymiarach), powstających w procesie hamowania. Jest to podyktowane wymogami ekologicznymi, ale wynika również z nowych rozwiązań stosowanych w samochodach elektrycznych i hybrydowych. Przedstawiano koncepcje tarcz hamulcowych z innowacyjnych materiałów stanowiących alternatywę dla szeroko obecnie stosowanego żeliwa szarego. Tarcze wykonane m.in. ze stopów aluminium mogą stanowić dobre rozwiązanie dla samochodów elektrycznych, w których hamulce są znacznie mniej obciążone niż w samochodach z silnikami cieplnymi. Takie tarcze są co prawda mniej odporne na obciążenia mechaniczne i termiczne, ale za to bardzo odporne na korozję, co w tym przypadku jest szczególnie pożądane.
Prezentacje wygłaszane na kongresie „EuroBrake 2019” dotyczyły bardzo zróżnicowanej tematyki, ale wszystkie stały na bardzo wysokim poziomie merytorycznym. Wiele z nich dotyczyło wirtualnego modelowania różnych elementów hamulca. Badano m.in. wpływ parametrów geometrycznych tarczy hamulcowej na jej częstotliwości drgań własnych, a więc – pośrednio – także na generowany hałas. Niektóre prace dotyczyły symulacji właściwości dynamicznych hamulca i były one często poparte weryfikacjami eksperymentalnymi. Została też przedstawiona koncepcja zoptymalizowanego zacisku do Formuły 1 i lekkiego hamulca pływającego.
W Dreźnie przedstawiono też opracowania dotyczące możliwości zastąpienia szkodliwej miedzi w mieszankach hamulcowych. Przekazano także informacje dotyczące modyfikacji istniejących i wprowadzenia nowych międzynarodowych norm dotyczących testowania hamulców. Wiele z nich ma na celu poprawę sytuacji związanej z ekologią i rozpowszechniającą się elektryfikacją samochodów oraz wprowadzaniem w niedalekiej przyszłości samochodów autonomicznych. Upowszechnianie się samochodów elektrycznych stanowi duże wyzwanie, a zarazem pewne zagrożenie dla całej branży hamulcowej, ponieważ w samochodach wyposażonych w układ rekuperacji hamulce cierne są wykorzystywane w znacznie mniejszym stopniu.
Ważna a niedoceniana płytka
Swoją prezentację przedstawił na konferencji również Dział Badań i Rozwoju firmy Lumag. Specjaliści firmy wykazali związek między wpływem rodzaju wykrawania, typu materiału i geometrii (dokładnie płaskości) płytki nośnej na podstawowe właściwości hamulca, takie jak generowane piski, moment resztkowy i „czucie pedału hamulca”. Badania zostały wykonane na stanowisku dynamometrycznym marki Tecsa służącym do badań w skali rzeczywistej hamulców do samochodów osobowych i lekkich samochodów dostawczych. W opracowaniu przedstawiono teoretyczne podstawy, które wyjaśniają, dlaczego właściwości płytki nośnej mogą być ważne dla funkcjonowania hamulca, a zazwyczaj są pomijane w różnych analizach i testach. Do testów użyto kilku konfiguracji klocków zbudowanych z blach nośnych wykonanych z różnych gatunków stali, wyciętych trzema różnymi metodami (m.in. laserem) oraz o różnej płaskości powierzchni zewnętrznej (stykającej się z zaciskiem). Wykorzystano międzynarodowy test służący do badań pisków w warunkach laboratoryjnych – SAE J2521, który na potrzeby badań został minimalnie zmodyfikowany. W testach, które przeprowadzili specjaliści firmy Lumag, udowodniono, że zarówno sposób wykrawania płytki nośnej jak i jej płaskość mają duży wpływ na hałas powstający podczas hamowania i elastyczność zacisku, co przekłada się na skok pedału hamulca w kabinie pojazdu.
Klocki z płytkami o dużym odchyleniu płaskości, powodują większy hałas. Co ciekawe, zmienia się też struktura pisków (pojawiają się inne częstotliwości) w stosunku do klocków z płaskością dużo poniżej dopuszczalnej tolerancji. Także skok pedału hamulca w pojeździe znacznie się zmienia (chodzi m.in. o skok jałowy i skok przy hamowaniu o dużej intensywności). I tak klocki z większymi wartościami odchylenia płaskości mogą zwiększyć skok pedału hamulca w pojeździe nawet o 10 mm. Wszystko to pokazuje, jak bardzo czuły jest hamulec na nawet bardzo małe zmiany w jakości, często pomijanego elementu, jakim jest płytka nośna.
