Akumulator na mrozie
W czasach pandemii wielu kierowców rzadziej korzysta z samochodu. Niektóre akumulatory samochodowe nie wytrzymały dłuższej bezczynności i już po pierwszym, mocniejszym ataku zimy przestawały działać prawidłowo.
Bardzo niskie temperatury mają negatywny wpływ na stan akumulatora – nawet jeśli nie od razu zauważamy efekt ich oddziaływania. Wraz ze spadkiem temperatury otoczenia obniża się bowiem pojemność elektryczna i zdolność rozruchowa akumulatora. Spowodowane jest to tym, że w niskich temperaturach rośnie opór wewnętrzny (co zmniejsza zdolność akumulatora do oddawania energii) i wolniej przebiegają reakcje chemiczne zachodzące we wnętrzu baterii. Jednocześnie samochód w zimowych warunkach potrzebuje więcej energii do rozruchu silnika (ok. 155% przy temp. 0°C), co dodatkowo komplikuje sytuację.
– Akumulator działa najlepiej w temperaturach dodatnich, ale nieprzekraczających zakresu od 20°C do 27°C. Pojemność akumulatora w warunkach zimowych przy temperaturze 0°C wynosi ok. 80%, a przy -10°C spada do ok. 70%. Oczywiście obniżenie pojemności będzie jeszcze większe w przypadku akumulatorów, których pojemność wyjściowa świadczyła o ich wcześniejszym, częściowym rozładowaniu – wyjaśnia Mariola Michalczyk, kierownik marketingu z Exide Technologies, producenta akumulatorów marek Centra i Exide.
Zmniejszona pojemność akumulatora świadczy przede wszystkim o zachodzącym procesie rozładowania. Proces ten może być naturalny, bowiem tak zwane samorozładowanie dotyczy wszystkich akumulatorów, ale jego tempo zależy m.in. od niesprzyjających warunków zewnętrznych. Zimowe temperatury nie tylko przyspieszają rozładowanie, osłabiając akumulator – mogą także pozostawić po sobie ślad w postaci trwałych skutków ubocznych. Należy do nich nieodwracalne zasiarczenie, które prowadzi do trwałego uszkodzenia akumulatora.
Jak rozpoznać uszkodzony
Aby w porę rozpoznać sygnały świadczące o rozładowaniu, akumulator trzeba regularnie kontrolować – samodzielnie (pomiar napięcia postojowego) lub u mechanika (profesjonalna diagnostyka przy użyciu narzędzi warsztatowych, np. testera Exide EBT965P). Jeśli napięcie akumulatora spadnie poniżej 12,4 V – 12,5 V, należy go doładować. Akumulatory używane tylko sezonowo (np. w motocyklach) w okresie przestoju powinny być nie tylko odpowiednio przechowywane (suche, wentylowane i wolne od kurzu miejsce o temperaturze od 5°C do 20°C), ale także regularnie kontrolowane i w miarę potrzeb doładowywane.
Do samodzielnego kontrolowania napięcia i ładowania akumulatora może nam posłużyć nowoczesny prostownik. To niezbędne narzędzie w przypadku obsługi nieużywanego przez dłuższy czas pojazdu, ale przenośny prostownik o zoptymalizowanych profilach ładowania przyda się każdemu kierowcy. Przykładem są tzw. inteligentne prostowniki, wyposażone w różne tryby pracy i dostosowane zarówno do konwencjonalnych akumulatorów kwasowo-ołowiowych, jak i do akumulatorów AGM i EFB (pojazdy Start-Stop), czy też akumulatorów żelowych (GEL).
– Urządzeniem tego typu jest prostownik Exide 12/7, który może być używany do akumulatorów o pojemności do 150 Ah. Jest to w pełni zautomatyzowane narzędzie, wyposażone we wbudowany kompensator temperatury, który zapewnia optymalne ładowanie. Ma także zintegrowane funkcje bezpieczeństwa zapobiegające przeładowaniu. Inteligentny prostownik podłączony do zasilania i akumulatora będzie na bieżąco monitorował stan naładowania akumulatora i w razie potrzeby ponownie uruchomi cały proces (w przypadku ładowania konserwacyjnego). Prostownik Exide nadaje się do obsługi akumulatorów różnych producentów – wyjaśnia Mariola Michalczyk.
Przy okazji warto pamiętać, aby do ładowania regeneracyjnego dobrać nie tylko odpowiedni prostownik, ale także nie wyręczać się kablami rozruchowymi w przypadku jego braku. Te powinny służyć kierowcy wyłącznie do awaryjnego uruchamiania pojazdu. To ważne, ponieważ doładowanie akumulatora za pomocą kabli rozruchowych wiąże się z przyjęciem dużego ładunku energii w krótkim czasie, co niekorzystnie wpływa na kondycję akumulatora.
Gdy trzeba wybrać nowy
Jeśli akumulator ulegnie uszkodzeniu i odmówi współpracy, warto dokładnie przemyśleć wybór nowej baterii. Na względzie, oprócz wytycznych producenta pojazdu, należy mieć też inne czynniki, np. wyposażenie elektryczne pojazdu, a tym samym jego zapotrzebowanie na prąd z akumulatora (w nowych pojazdach zasilania wymaga coraz więcej odbiorników), ale także sposób użytkowania pojazdu (np. wyłącznie krótkie podróże po mieście z maksymalnym poborem prądu).
Z pomocą przyjdzie nam już nie tylko doświadczony sprzedawca, ale także narzędzia dostępne online, w tym aplikacje na telefon, jak np. wyszukiwarka akumulatorów dostępna na stronie czy mobilna aplikacja Exide Battery Finder, którą można bezpłatnie pobrać.
Przemyślany wybór akumulatora jest niezwykle ważny. Bo tylko prawidłowo dobrany, regularnie kontrolowany i w razie potrzeby doładowywany akumulator będzie służył długo i bezawaryjnie. Niestety wielu kierowców ignoruje te zasady, co ma swoje skutki najczęściej w okresie zimowym. Potwierdzają to statystyki niemieckiego stowarzyszenia ADAC, z których wynika, że akumulatory są na pierwszym miejscu wśród samochodowych części najczęściej ulegających awariom (42% awarii na drodze w 2019 r. spowodowane było rozładowaniem akumulatora).