Co czwarty samochód ma problem
z zawieszeniem
BILSTEIN przy udziale warsztatów sieci MaXserwis i Nexus Auto oraz partnerów Motogama przeprowadził w tym roku 33 akcje serwisowe. Wyniki badań nie były najlepsze, jak zwykle też duża grupa pojazdów miała odchyłki od prawidłowego ciśnienia w ogumieniu.
Tegoroczna akcja zorganizowana przez firmę BILSTEIN polegała na darmowym badaniu zawieszenia testerem zawieszenia działającym w taki sam sposób, jak te używane na stacjach kontroli pojazdów. W sumie przeprowadzono 33 takie kontrole na terenie Polski, sprawdzając łącznie 1779 samochodów osobowych i lekkich dostawczych. Tak duża liczba przebadanych pojazdów (największa w historii testów w Polsce) była możliwa dzięki dużemu zaangażowaniu poszczególnych serwisów biorących udział w akcji.
124 auta na 1779 z niesprawnymi amortyzatorami
Wśród badanych pojazdów sprawne amortyzatory miało 76% (1252 samochody). W 17% samochodów wykryto zużycie amortyzatorów, które w świetle wyników badania było jeszcze akceptowalne, jednak ich stan wskazywał, że niedługo powinny zostać wymienione. 124 pojazdy (7%) miały niesprawne amortyzatory, czyli wynik badania wskazywał na konieczność natychmiastowej ich wymiany. Po przeprowadzonej przez BILSTEIN akcji można wyciągnąć wniosek, że aż 24% samochodów wymaga wizyty w warsztacie w celu kontroli lub naprawy zawieszenia.
Wskazana kontrola ciśnienia
Przed testem amortyzatorów zawsze sprawdza się ciśnienie w ogumieniu. Badanie ujawniło, że duża grupa pojazdów miała zbyt słabo napompowane opony, co skutkuje gorszym wynikiem badania amortyzatorów, powoduje zwiększone lub nieprawidłowe zużycie ogumienia, a także przyspieszone zużycie elementów zawieszenia, w tym amortyzatorów. Za niskie ciśnienie może także wpływać na wadliwe działanie układów bezpieczeństwa i kontroli trakcji (ABS, ESP itp.).
Większość kierowców nie kontroluje ciśnienia w oponach lub kontroluje je sporadycznie, a niektórzy bagatelizują wskazania układów TPMS. W części aut czujniki tego systemu były niesprawne, a komunikaty usterki ignorowane przez użytkowników. Do zmniejszającego się ciśnienia w oponach kierowcy się zaś przyzwyczajają.
Jak badane są amortyzatory?
Zadaniem amortyzatora jest tłumienie drgań koła i elementów zawieszenia poruszających się razem z nim. Koło, jadąc nawet po niewielkich nierównościach ma tendencję do odrywania się od jezdni. Wynika to z charakterystyki elementów sprężystych, które oddają energię skumulowaną w nich podczas ściskania.
Takim elementem sprężystym jest sprężyna zwieszenia, resor, ale także sama opona. Aby samochód można było bezpiecznie prowadzić, czyli kierować nim, hamować i przyspieszać, konieczny jest stały kontakt koła z podłożem. W tym celu stosuje się amortyzatory, które tłumią drgania zapobiegając odrywaniu się kół od podłoża. Ma to kluczowe znaczenie na przykład dla systemów kontroli trakcji, układu ABS czy układu stabilizacji toru jazdy. W chwili, kiedy koło odrywa się od jezdni, układy te przestają działać prawidłowo.
Test amortyzatorów polega na sprawdzeniu częstotliwości rezonansowej, która występuje w pewnym zakresie przy sprawnych amortyzatorach. Gdy amortyzatory są niesprawne – rezonans koła trwa praktycznie cały czas, co oznacza, że tłumienie jest nieskuteczne, a nacisk koła na podłoże jest w tym czasie minimalny.
Badanie zawieszenia odbywa się na tak zwanym shocktesterze z wykorzystaniem metody EUSAMA. Płyta najazdowa na której stoi koło pojazdu wprawiana jest w drgania o amplitudzie ok. 6 mm z częstotliwością 24-25 Hz. Po wyłączeniu wymuszenia badana jest siła nacisku koła na płytę, której drgania stopniowo wygasają. Częstotliwość, przy której notuje się najmniejsze naciski to częstotliwość rezonansowa. Jeśli w trakcie badania koło oderwie się od płyty, wtedy mamy do czynienia z całkowicie niesprawnym amortyzatorem. Wskaźnik EUSAMA porównuje minimalną siłę dynamiczną przylegania opony do podłoża z siłą statyczną. Jeśli wskaźnik ten jest mniejszy od 20%, to mamy do czynienia ze zużyciem amortyzatorów kwalifikującym je do bezwzględnej wymiany.
100% tłumienia – niedościgniony cel
Ze względu na konstrukcję układów zawieszenia, stosowanie w nim elementów gumowych czy poliuretanowych, a także oczywiście opony – niemożliwe jest osiągnięcie na testerze mierzącym metodą EUSAMA wartości 100%. Koła i elementy zawieszenia zawsze będą przechodziły przez wartości rezonansowe drgań, więc w tym zakresie – niezależnie od zastosowanych w zawieszeniu elementów i opon – zawsze wystąpią chwile, kiedy podczas badania nacisk dynamiczny będzie mniejszy od statycznego, a to wprost mówi, że wynik 100% jest praktycznie nieosiągalny.
– Na wartość wskaźnika EUSAMA wpływa jednak wartość ciśnienia w oponach. Nieprawidłowe ciśnienie powoduje inne zachowanie opony podczas jazdy i tym samym podczas testu. Prawidłowość pomiaru zagwarantowana jest tylko po uprzednim skorygowaniu ciśnienia w oponach – wyjaśnia Andrzej Wojciech Buczek z firmy IHR Warszawa, dystrybutora amortyzatorów marki BILSTEIN.
