Łożyska kół – uwagi montażowe

Montaż łożysk kół nie jest czynnością specjalnie skomplikowaną, jednak musi być przeprowadzony z dużą starannością przez mechanika dobrze wiedzącego jak operacje tę wykonać. W przeciwnym razie istnieje znaczne ryzyko, że łożyska w stosunkowo krótkim czasie ulegną awarii, a nawet zostaną uszkodzone już podczas montażu. Firma NTN-SNR radzi, jak tego czarnego scenariusza uniknąć.

 W przypadku łożysk nie jest specjalnie ważne jak samochód, w którym zostały zamontowane wypada w rankingach bezawaryjności. Należą one bowiem do grupy części w naturalny sposób zużywających się podczas eksploatacji i wymagających okresowej wymiany.

Nadmierne zużycie łożysk czy też ich awaria są nietrudne do zdiagnozowania. Łożysko zaczyna bowiem wtedy głośniej niż dotychczas pracować, a zjawisko to stopniowo się nasila. Z czasem narastający szum przekształca się w stukanie i w końcu łożysko ulega całkowitemu uszkodzeniu. Niestety w tym momencie często zniszczeniu ulegają również współpracujące z nim elementy.

Powody głośnej pracy

Przyczynami nadmiernej głośności pracującego łożyska mogą być:

• odciśnięcie kulek/wałeczków w bieżniach powstałe podczas nieprawidłowo przeprowadzanego montażu łożyska;
• zużycie kulek i bieżni na skutek nierównomiernego napięcia osiowego wałka osadzonego w łożysku;
• korozja bieżni lub kulek/wałeczków wywołana przez wodę, która dostała się do wnętrza łożyska;
• rozwarstwienie zmęczeniowe wynikające ze zbyt dużych obciążeń łożyska;
• zmęczenie powierzchniowe powstałe na skutek przegrzania łożyska lub ubytku środka smarnego;
• efekt Brinella, czyli odciśnięcie się kulek w bieżni łożyska na skutek długotrwałego nacisku spoczynkowego.

Według specjalistów firmy NTN-SNR, należącej do czołowych producentów łożysk, przebieg łożyska w kole może osiągnąć nawet 150 000 km, lecz jest on mocno zależny od stylu jazdy kierowcy oraz skuteczności i trwałości uszczelnień chroniących wnętrze łożyska przed rozmaitymi zanieczyszczeniami (pył, sól, woda).

 Najczęściej popełniane błędy

Jak zostało już wspomniane łożyska niestety potrafią zużywać się również „przed czasem”, np. gdy zostały źle zamontowane. Najczęstszymi przyczynami ich uszkodzeń związanych z niewłaściwie przeprowadzonym montażem są:

• uderzenie w bieżnię podczas montażu;
• użycie nieprawidłowych narzędzi lub zbyt dużej siły podczas montażu;
• upadek łożyska na podłogę.

 Zasady, które trzeba przestrzegać

Aby montaż przebiegał prawidłowo, a łożysko służyło bezproblemowo, instalując je trzeba przestrzegać następujących zasad:

• podczas wprasowywania łożyska koniecznie należy używać pierścieni i tulei pośrednich, przy czym zawsze muszą to być elementy o odpowiednich wymiarach, przeznaczone do przeprowadzania danej operacji;
• zawsze należy sprawdzić stan osadzenia łożyska (gniazda) oraz przytrzymującego je przed przesuwaniem brzegu. Możliwe jest bowiem ich uszkodzenie podczas demontażu łożyska;
• koniecznie trzeba skontrolować wszystkie współpracujące z łożyskiem elementy czy nie noszą śladów jakichś uszkodzeń;
• zawsze należy stosować się do zaleceń producenta dotyczących wymiarów montażowych, momentów dokręcania, siła nacisku itd.;
• należy zwrócić uwagę na prawidłowy montaż pierścieni zabezpieczających;
• bezwzględnie trzeba sprawdzić stan uszczelnień łożyska. Każde, nawet najmniejsze uszkodzenie kwalifikuje łożysko do zezłomowania;
• nigdy nie należy rozkładać dzielonych łożysk kół.
• w przypadku łożysk z pierścieniem magnetycznym (czujnikiem ASB – Active Sensor Bearing) trzeba zwrócić uwagę by łożysko zostało zamontowane pierścieniem w stronę czujnika;
•  niedopuszczalne jest przykładanie, czy tylko zbliżanie magnesów stałych do pierścienia magnetycznego (enkodera);
• nie montować łożyska z uszkodzonym pierścieniem magnetycznym, ponieważ w takim przypadku układ ABS nie będzie działał.

Stosowanie się do tych kilku reguł oraz korzystanie z odpowiednich narzędzi i przyrządów gwarantuje, że dobrze zamontowane łożysko będzie długo cieszyło kierowcę bezproblemowym i cichym działaniem.

Na podstawie materiałów firmy