Nie kontrolować, lecz wymieniać

Firma Airtex, produkująca paskowe zestawy rozrządu, przestrzega przed „kontrolą” stanu rozrządu. Na oko nie sposób ocenić wszystkich jego elementów, więc takie postępowanie nie ma sensu. Rozrząd należy po prostu wymieniać zgodnie z zaleceniami fabrycznymi, a w razie wątpliwości (np. po zakupie używanego auta) wymienić przed terminem, profilaktycznie.

Niektórzy kierowcy, a nawet mechanicy, próbują czasem zaglądać pod obudowę rozrządu, aby ocenić jego stan i na tej podstawie wyznaczyć termin wymiany. To poważny błąd, ponieważ nie da się wizualnie zweryfikować stanu wszystkich współpracujących elementów, a żywotność rozrządu zależy od stanu tego najsłabszego.

Oto argumenty przemawiające za tym, by nie oceniać rozrządu po wyglądzie.

Czego nie widać?

Rzut oka na pasek nie pozwala na ocenę stanu napinaczy, łożyska pomy cieczy czy nawet wszystkich uszczelnień. Co ważne, zdarza się przecież, że w pasku, który wygląda jeszcze całkiem dobrze zaczyna się wykruszać jeden z zębów, a nawet kilka. Prawdopodobieństwo, że zużyty fragment znajdzie się akurat w polu widzenia podczas takiej „inspekcji” jest niewielkie.

Paski pracujące w oleju

Ostatnimi czasy coraz częściej mówi się o paskach rozrządu pracujących w oleju. Dla wielu użytkowników takie rozwiązanie techniczne jest wręcz zaskoczeniem, ponieważ byli przekonani, że w silniku ich samochodu pracuje łańcuch (obudowy łańcucha oraz paska pracującego w oleju są identyczne).

Wizualna ocena stanu takich pasków (np., po odkręceniu pokrywy zaworów) jest w zasadzie niemożliwa. Dlatego pod żadnym pozorem nie należy wydłużać interwałów miedzy wymianami, mając na uwadze, że z biegiem lat i upływem kilometrów paski te zaczynają się łuszczyć, a odpadające drobiny zatykają kanały olejowe.

Zużycie eksploatacyjne

Im starszy silnik, tym większe prawdopodobieństwo, że do rozrządu będą się dostawały rozmaite zanieczyszczenia (kurz, chemikalia). To oczywiście skraca jego żywotność. A zatem jeśli silnik ma problem z wyciekami oleju, a okolice paska rozrządu są zanieczyszczone, ocenianie jego kondycji mija się z celem.

Przebieg i wiek

Wszyscy producenci silników określają żywotność zestawu rozrządu podając zarówno przebieg jak i wiek. Niektórzy kierowcy jeżdżą przecież tak mało, że nawet przez 10 lat nie zbliżą się do granicy 100 czy 200 tys. km przewidzianej jako limit przez producenta. W takim wypadku nawet idealnie wyglądający zestaw rozrządu należy wymienić profilaktycznie wcześniej, choćby na liczniku było dopiero 20 tys. km. Pamiętajmy, że wszystkie elementy rozrządu podlegają zużyciu spowodowanemu upływem czasu.

Montaż „składaków”

Kupując używany samochód, nigdy nie mamy pewności jakiej jakości zestaw rozrządu montował poprzedni właściciel. Być może zdecydował się na markowy, być może skompletował go z najtańszych części kupowanych oddzielnie. W takiej sytuacji dobry wygląd paska o niczym nie świadczy – rozrząd należy jak najszybciej wymienić profilaktycznie.

– Bardzo rozsądnym posunięciem warsztatowym jest wybór zestawu rozrządu, np. marki Airtex. Montując taki komplet mamy bez porównania większe szanse na to, że będzie pracował niezawodnie przez cały zakładany okres eksploatacji, ponieważ producent gwarantuje nie tylko jakość wszystkich elementów znajdujących się w zestawie, ale także za to, że będą ze sobą kompatybilne. W przypadku „składaków” konfigurowanych we własnym zakresie z kompatybilnością bywa różnie, a przecież cały zestaw wytrzyma tylko tyle ile jego najsłabszy element – mówią eksperci Airtex.

Sposób eksploatacji

Na zużycie rozrządu istotny wpływ ma także sposób eksploatacji samochodu. Nie chodzi tu jednak o temperament kierowcy, ale np. o częsty rozruch i częste gaszenie silnika, bo w ich trakcie rozrządy wystawiane są na ciężką próbę. Istotne są przy tym nie tylko naprężenia podczas uruchamiania, ale także zmiany ciśnienia oleju, jeśli napinacz paska jest zasilany hydraulicznie lub jeśli silnik jest wyposażony w wariator faz. Kiedyś mówiło się, że szczególnie narażone są na to pojazdy eksploatowane jako taksówki, dzisiaj, gdy bardzo powszechne są systemy start-stop oraz hybrydy, w których silnik niemal bez przerwy uruchamia się i gasi, znacznie większa grupa aut. W pojazdach tych rozrząd należy wymieniać częściej niż sugeruje to instrukcja obsługi, nawet jeśli wygląda jeszcze niemal idealnie.

– Podsumowując, nawet najlepszy mechanik nie jest w stanie na oko ocenić stanu zestawu rozrządu. Wiele objawów zużycia ujawnia się dopiero po zdemontowaniu starych części. Warto o tym mówić użytkownikom pojazdów i zachęcać ich, aby nie odwlekali terminu wymiany rozrządu, gdyż skutki zerwania paska są zwykle bardzo dotkliwe dla kieszeni kierowcy – wskazują specjaliści z firmy Airtex.