Uszkodzenia elementów
łańcuchowego napędu rozrządu

Łańcuchowy napęd rozrządu jest generalnie bardzo trwały i niezawodny. Niemniej zdarzają się jego awarie i trzeba umieć je zdiagnozować, gdyż od tego zależy skuteczność naprawy.

Gdy przed laty w silnikach zaczęły pojawiać się paski zębate wydawało się, że napęd rozrządu przy użyciu łańcucha będzie stopniowo odchodził do lamusa. Tymczasem łańcuchy wciąż są stosowane i nic nie wskazuje, by miały zniknąć. Każdy mechanik powinien więc umieć zdiagnozować uszkodzenia elementów łańcuchowego napędu rozrządu, gdyż bez ustalenia przyczyn ich awarii nie sposób dokonać skutecznej naprawy. Pomocne w tym z pewnością będzie poniższe zestawienie przygotowane przez specjalistów pracujących na rzecz marki INA.

Uszkodzenia prowadnic łańcucha rozrządu (także napinających łańcuch)

Wytarty ślizg łańcucha

Przyczyny:

• Duży przebieg;
• Napinacz działa nieprawidłowo;
• Rozciągnięty łańcuch;
• Skrajne zużycie kół zębatych ze skutkiem niewłaściwej pracy łańcucha;
• Uszkodzenia ogniw łańcucha;
• Krzywo zamontowana prowadnica;
• Za słabo dokręcone prowadnice.

Wytarte krawędzie prowadnic

Przyczyny:

• Napinacz działa nieprawidłowo;
• Skrajne zużycie kół zębatych skutkujące niewłaściwą pracą łańcucha;
• Uszkodzenia ogniw łańcucha;
• Krzywo zamontowana prowadnica;
• Za słabo dokręcone prowadnice.

Otarcia na płycie nośnej i deformacja otworu mocującego prowadnicy

Przyczyny:

• Skrajne zużycie kół zębatych skutkujące niewłaściwą pracą łańcucha;
• Łańcuch nie przesuwa się prawidłowo po prowadnicy;
• Krzywo zamontowana prowadnica;
• Prowadnice za słabo dokręcone.

Cząsteczki metalu na ślizgu prowadnicy

Przyczyny:

• Niska jakość oleju (opiłki metalu w oleju);
• Łańcuch ociera o metalowe elementy, na przykład z powodu:
  –     niewłaściwego montażu prowadnic,
  –     nieprawidłowego przesuwania po prowadnicy,
  –     braku współosiowości pomiędzy kołami zębatymi.

Ubytki materiału na prowadnicach

Przyczyny:

• Duży przebieg silnika;
• Napinacz działa nieprawidłowo;
• Element hydrauliczny wadliwie zamontowany;
• Rozciągnięty łańcuch;
• Skrajne zużycie kół zębatych skutkujące niewłaściwą praca łańcucha;
• Uszkodzenia ogniw łańcucha.

Uszkodzenia napinaczy łańcuchów

Nieprawidłowe działanie napinacza – łańcuch niewłaściwie napięty

Przyczyny:

• Napinacz nieprawidłowo odblokowany;
• Element hydrauliczny wadliwie zamontowany;
• Uszkodzenia powierzchni uszczelniającej;
• Użyty niewłaściwy napinacz;
• Zastosowanie niewłaściwego oleju (pienienie);
• Napinacz nieprawidłowo dokręcony.

Nieprawidłowe działanie napinacza – łańcuch niewłaściwie napięty

Przyczyny:

• Zanieczyszczenia blokują napinacz (na zdjęciu ślady od opiłków metalu na elemencie hydraulicznym);
• Widoczne uszkodzenia na tłoczku napinacza.

Nieprawidłowe działanie napinacza – łańcuch niewłaściwie napięty

Przyczyny:

• Brak smarowania (blokada otworu olejowego).
  
  
  
  

Nieprawidłowe działanie napinacza – łańcuch niewłaściwie napięty

Przyczyny:

• Brak smarowania napinacza (na zdjęciu otarcia elementu hydraulicznego wskutek ograniczeń w dopływie oleju).
  
  
  
  

Otarcia na powierzchni czynnej elementu hydraulicznego

Przyczyny:

• Napinacz niewłaściwie zamontowany;
• Nieosiowy nacisk na napinacz;
• Niewłaściwy napinacz;
• Docisk dokręcony zbyt słabo;
• Nieosiowy nacisk w punkcie podparcia.

Uszkodzenia łańcucha rozrządu

Rozciągnięty łańcuch

Uwagi:
–   Sprawdzić czy napinacz łańcucha nie jest za daleko wysunięty;
–   Wykonać pomiar rozciągnięcia łańcucha.

Przyczyny:

• Niska jakość oleju (np. domieszki wody, zanieczyszczenia, zużycie oleju);
• Niewystarczające smarowanie (zatkane kanały olejowe;
• Bardzo duży przebieg;
• Korozja;
• Zapieczony lub zablokowany napinacz.

Ślady zużycia na wewnętrznych ogniwach

Przyczyny:

• Brak współosiowości pomiędzy kołami zębatymi;
• Wadliwa praca wałków (luz promieniowy);
• Łańcuch nie przesuwa się prawidłowo po prowadnicy;
• Krzywo zamontowana prowadnica;
• Uszkodzone koło zębate.
  
  

Ślady zużycia na ogniwach zewnętrznych

Przyczyny:

• Łańcuch nie przesuwa się prawidłowo po prowadnicy;
• Krzywo zamontowana prowadnica;
• Prowadnice za słabo dokręcone.
  
  
  
  

Uszkodzenia kół zębatych

Zużyty profil zębów – łańcuch niewłaściwie napięty

Przyczyny:

• Wadliwa praca wałków rozrządu (ciężko rotujące);
• Brak współosiowości pomiędzy kołami zębatymi;
• Łańcuch nie przesuwa się prawidłowo po prowadnicy;
• Prowadnice napinające lub kierujące zamontowane niewspółosiowo.

Głębokie otarcia wokół otworów mocujących

Przyczyny:

• Niewłaściwy moment dokręcenia koła zębatego.

Uszkodzenia profili zębów

Przyczyny:

• Zużyty lub uszkodzony łańcuch;
• Uszkodzony napinacz;
• Zanieczyszczony olej.

UWAGA!
W przypadku wymiany łańcucha rozrządu na nowy bezwzględnie należy wymienić również współpracujące z nim elementy takie jak napinacz, ślizg napinacza, prowadnicę łańcucha i koła zębate. Wymienione elementy, tak jak i łańcuchy, również ulegają zużyciu.