W Dębicy opony powstają już od 85 lat. Jak wygląda historia tej fabryki?
W 1939 roku w Dębicy otwarta została Fabryka Gum Jezdnych Stomil. Od tamtego czasu fabryka pokonała wiele trudności i przeszła kilka modernizacji. Jak wyglądało ostatnie 85 lat w Dębickiej fabryce opon?
Historia fabryki w Dębicy
Dębicka fabryka opon świętuje w kwietniu bieżącego roku 85 lat istnienia i bogatej historii – od powołanej do życia w 1939 roku Fabryki Gum Jezdnych Stomil po dzisiejszy nowoczesny zakład rozwijany od 29 lat przy wsparciu strategicznego inwestora, amerykańskiej firmy Goodyear. Dębicki zakład, który jest jednym z największych pracodawców na Podkarpaciu, produkuje innowacyjne opony pod różnymi markami z portfolio Goodyear na rynek polski i europejski, w tym opony na tzw. pierwsze wyposażenie dla największych producentów aut. Polska fabryka jest największą fabryką Goodyeara w Europie.
Wszystko zaczęło się w 1937 roku od decyzji o wzniesieniu fabryki jako ważnego elementu Centralnego Okręgu Przemysłowego. Budowę rozpoczęto kilka miesięcy później, a uroczyste otwarcie zakładu pod nazwą Fabryka Gum Jezdnych Stomil, z udziałem Eugeniusza Kwiatkowskiego, ówczesnego Wiceprezesa Rady Ministrów i Ministra Skarbu, miało miejsce 4 kwietnia 1939 roku. Początkowo produkowano tam opony głównie na potrzeby polskiej armii. Wojna przerwała rozwój przedsiębiorstwa, jednak już niedługo po jej zakończeniu zakład szybko wrócił na ścieżkę rozwoju, wnosząc istotny wkład w rozwój motoryzacji. W sierpniu 1972 r. z taśm produkcyjnych w Dębicy zjechały pierwsze polskie opony radialne o symbolu D-90, przeznaczone do samochodów osobowych, których rzeźba bieżnika pozwalała na eksploatację jesienią, wiosną i latem.
Innym ważnym symbolem rozwoju Dębicy była opona Stomil D124 do Fiatów 126p i 125p – przedmiot marzeń wielu Polaków. W latach siedemdziesiątych rozpoczęto produkcję opon zimowych, które początkowo nie cieszyły się zainteresowaniem kierowców – boom na ten rodzaj ogumienia zaczął się dopiero w latach 90., co skłoniło spółkę do uruchomienia w 1994 roku produkcji nowego rodzaju opon zimowych pod nazwą Dębica Frigo. Kolejne generacje tej opony powstają do dziś spotykając się z uznaniem kierowców.
Dębickie opony zapisały się również w historii sportów motorowych. W 1971 roku zadebiutowały na jednej z największych i najtrudniejszych imprez rajdowych świata, w Rajdzie Monte Carlo, a dwa lata później, w kolejnej edycji tego wyścigu, polskie załogi wystartowały w oficjalnym teamie „Stomilu” Dębica. Ponadto na oponach z Dębicy startowano w rajdzie Monachium – Wiedeń – Budapeszt, a także w największej krajowej imprezie motoryzacyjnej – Rajdzie Polski. Każde z tych wydarzeń pozwalało firmie na testowanie nowych technologii, które później znajdowały zastosowanie w oponach drogowych.
Momentem przełomowym dla dębickiej fabryki było nabycie strategicznego pakietu akcji przez amerykańskiego inwestora, koncern The Goodyear Tire & Rubber Company w grudniu 1995 r. Na przestrzeni lat Goodyear zainwestował w rozwój Firmy Oponiarskiej Dębica SA ponad 500 mln dolarów oferując dostęp do unikalnego zaplecza technologicznego i autorskich innowacji. Pozwoliło to na rozszerzenie portfolio opon o nowe marki, takie jak Goodyear, Dunlop, Fulda, Sava, a także nowe rozmiary i opony z nowych segementów – rozpoczęto m.in. produkcję opon ciężarowych, co przełożyło się na umocnienie pozycji zakładu nie tylko na polskiej, ale też europejskiej mapie. Obecnie produkowane w Dębicy opony trafiają do 59 krajów.
Fabryka zajmuje powierzchnię 56 ha. Produkacja odbywa się w kilku segmentach, w których wytwarzane są: opony do samochodów osobowych i ciężarowych, gumowe mieszanki oraz części zamienne, a także membrany wulkanizacyjne. Podążając za rynkowymi trendami, FO Dębica rozwija produkcję opon osobowych w większych rozmiarach, takich jak 18 i 19 cali, co wynika między innymi z rosnącego popytu na SUVy.
Jak współcześnie funkcjonuje fabryka?
Dębicka fabryka jest obecnie największą fabryką Goodyeara w Europie i jedną z trzech największych na świecie. Przedsiębiorstwo działa w oparciu o plan optymalizacji produkcji, który zakłada precyzyjne dostosowanie mocy produkcyjnych do bieżących zamówień, co w połączeniu z powtarzalnością procesów produkcyjnych pozwala na utrzymanie wysokich standardów jakości i bezpieczeństwa produktów. Optymalizacja zakładu nie tylko zwiększa efektywność produkcji, ale także minimalizuje ryzyko błędów, przyczyniając się jednocześnie do lepszego zarządzania zasobami.
Fabryka w Dębicy jest od dekad ważną dla miasta i regionu instytucją, a także miejscem pracy całych pokoleń mieszkańców Podkarpacia. Przedsiębiorstwo zatrudnia obecnie ponad 3000 osób. Firma stara się być dobrym sąsiadem i aktywnym uczestnikiem życia lokalnej społeczności, dlatego chętnie współpracuje z miejscowymi partnerami i wspiera pracowników zaangażowanych w wolontariat służący najbliższemu otoczeniu. W ramach realizowanej przez Goodyear na całym świecie strategii Better Future, pracownicy fabryki działają jako ochotnicy na rzecz m.in. lokalnych szkół i przedszkoli. W fabryce funkcjonuje też klub honorowych krwiodawców, którzy regularnie oddają krew na potrzeby miescowego szpitala.
Firma Oponiarska Dębica kładzie także duży nacisk na zrównoważony rozwój, co potwierdza przygotowując właśnie raport ESG (Environmental, Social Responsibility and Corporate Governance) w oparciu o unijną dyrektywę o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD). Notowana na warszawskiej giełdzie FO Dębica SA znalazła się w gronie pierwszych polskich firm, które tworzą ten raport standaryzujący działania na rzecz środowiska, społeczności i ładu korporacyjnego – jego celem jest zwiększenie przejrzystości i porównywalności działań spółek w tych obszarach.