Komponenty paskowego napędu rozrządu
Roczna produkcja elementów układów pasowych (napinaczy, rolek prowadzących) sygnowanych logiem należącej do koncernu Schaeffler marki INA wynosi ok. 100 mln sztuk. Oznacza to, że w każdym samochodzie opuszczającym dowolną fabrykę na dowolnym kontynencie średnio znajdują się dwie takie części.
Elementy napędów paskowych do masowo produkowanych pojazdów firma Schaeffler zaczęła dostarczać w roku 1977. Od tego też czasu pracuje nad ich doskonaleniem, przy czym w ostatnich latach główny nacisk został położony na rozwój kompletnych napędów paskowych, i to zarówno rozrządu, jak i osprzętu. W przypadku tych pierwszych najważniejszym zadaniem jest zapewnienie ich precyzyjnego działania przez cały okres eksploatacji pojazdu, gdyż ma to istotny wpływ na zużycie paliwa, i tym samym na emisję dwutlenku węgla.
W pierwszych silnikach do których zaczęły trafiać elementy paskowego napędu rozrządu pochodzące z firmy Schaeffler, pasek zębaty był wstępnie naprężany poprzez mimośrodowo mocowany zespół (np. pompa wodna) albo przez tzw. sztywne rolki napinające (mimośrodowe lub inne). Rozwiązania te nie gwarantowały jednak optymalnego naprężenia paska w trakcie jego pracy, gdyż nie miały one możliwości kompensowania zmian napięcia powodowanych zmianami temperatury i naturalnym zużyciem paska. Tym bardziej nie były w stanie niwelować skutków wywołanych zjawiskami dynamicznymi (drganiami samego paska, zmiennym oporem stawianym przez mechanizm zaworowy itp.).
Likwidacja lub przynajmniej maksymalne ograniczenie wszystkich tych negatywnych zjawisk jest jednym z zasadniczych celów stawianych konstruktorom nowoczesnych paskowych napędów rozrządu. Bez osiągnięcia go nie bowiem mowy, by trwałość napędu wyniosła oczekiwane przez producentów aut 240 tysięcy kilometrów, czyli tyle, na ile określana jest również trwałość samego silnika. Nieuniknione w tej sytuacji, przynajmniej na obecnym poziomie rozwoju techniki, jest zatem stosowanie różnego rodzaju automatycznych napinaczy. Zauważmy, że urządzenie te praktycznie eliminują rozrzut napięcia paska podczas jego montażu oraz zmiany naprężenia powodowane zmianami temperatury silnika. Od początku lat 90-tych automatyczne systemy napinania są więc powszechnie i z dużym powodzeniem wykorzystywane w napędach rozrządu.
Powiedzieć tu jeszcze należy, że dostarczane przez firmę INA rolki napinające i prowadzące dodatkowo ograniczają hałas w napędzie rozrządu we wszystkich warunkach pracy, albowiem spełniają najwyższe wymagania, co do emisji dźwięku. Zapewniają także optymalne prowadzenie paska i jego ułożenie na sąsiednich rolkach oraz charakteryzują się bardzo dużą trwałością. Swoje cechy zawdzięczają w dużej mierze stosowanym do ich produkcji precyzyjnym jednorzędowym łożyskom kulkowym ze zwiększoną ilością smaru. W przypadku bardziej wymagających aplikacji wykorzystywane są kulkowe łożyska dwurzędowe.
We wnętrzu wszystkich tych łożysk znajduje się specjalny smar odporny na wysokie temperatury. Mają one również odpowiednie uszczelnienia. Tymi też cechami odróżniają się od klasycznych łożysk katalogowych.
Wspomnijmy ponadto, że w zależności od przeznaczenia używa się rolek z powierzchnią poliamidową wzmocnioną włóknem szklanym lub stalowych z powłoką antykorozyjną. Przy czym dzięki zaawansowanej technologii produkcji stosowanej w firmie Schaeffler, rolki stworzone z odpornych na działanie wysokich temperatur poliamidów są równie dobre, jeśli chodzi o wytrzymałość i prowadzenie paska, jak stalowe. Ważą za to zdecydowanie mniej.
Na podstawie materiałów firmy Schaeffler (LuK, INA, FAG)
