Tarcza sprzęgłowa Valeo TH

Okazuje się, że tarcza sprzęgłowa może przyczynić się do zmniejszenia zużycia paliwa i spełnienia coraz ostrzejszych norm emisji spalin. Pokazuje to przykład tarcz nowej generacji typu TH oferowanych przez Valeo na pierwsze wyposażenie producentom pojazdów ciężarowych i autobusów, a od niedawna dostępnych także na rynku wtórnym.

Od ponad 25 lat w Europie systematycznie wprowadzane są dla pojazdów ciężarowych i autobusów kolejne, coraz ostrzejsze normy emisji szkodliwych substancji, w tym w szczególności tlenków azotu, węglowodorów, tlenków węgla i cząstek stałych. Producenci tych pojazdów zmuszeni są więc do stałego ulepszania już oferowanych ciężarówek i konstruowania nowych tak, aby były one w stanie spełnić zmieniające się normy.

Jednocześnie toczy się wyścig pomiędzy producentami pojazdów ciężarowych o maksymalne ograniczenie zużycia paliwa. Szacuje się bowiem, że koszt oleju napędowego stanowi aż 40% kosztów prowadzenia przedsiębiorstw transportowych. Zużycie paliwa jest zatem jednym z głównych czynników branych pod uwagę przy wyborze pojazdu ciężarowego przez przedsiębiorcę.

Okazuje się, że w osiągnięciu obu tych celów, tzn. ograniczeniu zużycia paliwa i spełnieniu norm emisji spalin, pomóc może nowa tarcza sprzęgłowa typu TH produkowana przez firmę Valeo.

Korzyści z mniejszych obrotów

Jednym z głównych sposobów ograniczania zużycia paliwa i redukcji emisji dwutlenku węgla jest obniżenie prędkości obrotowej silnika, czyli tak zwany „downspeeding”. Niestety „downspeeding” ma wpływ także na zwiększenie wibracji silnika, a to zwiększa hałas, może też prowadzić do zmniejszenia trwałości skrzyni biegów, a nawet jej uszkodzenia. Mamy więc do czynienia z dylematem: obniżać prędkość obrotową silnika godząc się na większe wibracje czy może jednak nie.

Dylemat ten pomogła rozwiązać firma Valeo wprowadzając do swej oferty tarczę sprzęgłową nowej generacji TH. W porównaniu do tarczy typu TG tarcza TH charakteryzuje się zwiększoną aż o 30% możliwością tłumienia drgań, jednocześnie jest w stanie przenieść ten sam wysoki moment obrotowy, w zależności od referencji wynoszący nawet 3500 Nm. W efekcie pozwala na bezpieczne obniżenie prędkości obrotowej silnika o 200 obr/min, a to oznacza oszczędność paliwa dochodzącą do 3%.

Tajemnice sukcesu

Jak to możliwe? Po pierwsze tłumik drgań tarczy TH ma średnicę zwiększoną z 254 mm do 285 mm w porównaniu do tarczy w technologii TG. Po wtóre tłumik drgań tarczy TH ma zakres kątowy pracy większy o 20 stopni. W efekcie tarcza TH, przy zachowaniu tego samego momentu obrotowego, zapewnia lepsze tłumienie, a tym samym obniża poziom wibracji i hałasu. Czyni to na tyle skutecznie, że w niektórych przypadkach pozwala nawet na rezygnację z koła dwumasowego.

Jednocześnie opatentowane przez Valeo specjalne gniazdo sprężyny wykorzystane w tarczy TH, ogranicza skręcanie sprężyny i zwiększa niezawodność całego układu.

Tłumiki drgań wstępnych zastosowane w tarczy TH to rozwiązanie znane z tarcz poprzednich generacji. Zapewniają one komfort pracy na biegu jałowym. Jednak w tarczy TH charakteryzują się niższą sztywnością kątową, co umożliwia skuteczniejsze tłumienie wibracji. Co rozumiemy pod pojęciem sztywności kątowej? Jest to wartość kąta wychylenia tłumika drgań w wyniku przyłożenia określonego momentu obrotowego.

Bez negatywnego wpływu

Nietrudno dostrzec, że powierzchnia materiału ciernego tarczy TH jest mniejsza niż tarczy TG. Nie ma to jednak żadnego negatywnego wpływu na działanie sprzęgła. Dodać tu należy, że Valeo stosuje w swoich sprzęgłach zawsze ten sam materiał cierny, niezależnie od tego czy sprzęgło jest przeznaczone na oryginalne wyposażenie ciężarówki, czy na rynek wtórny.

Materiał ten cechuje się wysoką odpornością cieplną i ogranicza zjawisko poszarpywania sprzęgła w momencie jego załączenia. Jednocześnie nowy, opatentowany przez Valeo wzór rowków zastosowany w tarczy typu TH zwiększa współczynnik tarcia.

Idealne do pojazdów z zautomatyzowaną skrzynią biegów

Tarcze TH, dzięki swej podwyższonej zdolności tłumienia drgań, znakomicie sprawdzają się w pojazdach ciężarowych i autobusach wyposażonych w zautomatyzowaną skrzynię biegów. Czyli tam, gdzie głównym wymaganiem stawianym konstruktorowi sprzęgła nie jest wysoka odporność termiczna tarczy, lecz zdolność do skutecznego tłumienia drgań przy niskich prędkościach obrotowych.

W tym miejscu zauważyć należy, że od kilku lat popularność pojazdów ciężarowych wyposażonych w zautomatyzowaną skrzynię biegów szybko rośnie. Wygląda wiec na to, iż konstruktorzy Valeo przewidzieli ten trend, dzięki czemu Valeo może oferować tarczę sprzęgłową nowej generacji TH na oryginalne wyposażenie pojazdów Euro 6, a w przyszłości także Euro 7.

Od niedawna tarcze TH dostępne są także na rynku wtórnym. Obecnie znajdziemy je w trzech zestawach oferowanych przez Valeo Service. Dwa z nich mają zastosowanie do autobusów i autokarów Scanii, trzeci przeznaczony jest do pojazdów ciężarowych marki Renault i Volvo.

Na koniec warto podkreślić, że sprzęgła Valeo do pojazdów ciężarowych i autobusów są na terenie Europy objęte dwuletnią gwarancją bez limitu kilometrów.