Tulejki ustalające
a stuki na biegu jałowym
Demontując i montując skrzynię biegów, np. z powodu wymiany sprzęgła, mechanicy zwykle nie zastanawiają się jak dużą rolę pełnią niewielkie tuleje prowadzące. Tymczasem ich wpływ na działanie i trwałość koła dwumasowego jest naprawdę wielki.
Jeżeli w samochodzie z dwumasowym kołem zamachowym podczas pracy silnika na biegu jałowym dobiegają jakieś stuki z układu przeniesienia napędu, najczęściej obwiniane jest o to właśnie DKZ. Nawet gdy jest ono zupełnie nowe, bo właśnie zostało wymienione wraz ze sprzęgłem, mechanicy w pierwszej kolejności doszukują się problemu w zbyt dużym luzie krawędziowym DKZ czy nadmiernym kącie jego swobodnego obrotu. Z punktu widzenia producenta OE jest to zdecydowanie nieuprawnione. Trzeba bowiem najpierw uwzględnić jak środowisko pracy dwumasowego koła zamachowego wpływa na jego działanie, a o tym często się zapomina.
Rzecz w tym, że maksymalna odchyłka liniowości pomiędzy wałem korbowym a wałkiem sprzęgłowym nie może przekraczać 0,5 mm. Czy zatem podczas montażu skrzyni biegów na pewno z taką dokładnością złożyliśmy ze sobą oba elementy? Czy jesteśmy w stanie w jakiś sposób to pomierzyć?
Niestety nie! To jak temu zaradzić? Podstawową zasadą jest, by tulejki prowadzące (ustalające) znajdowały się na swym miejscu, w niektórych rozwiązaniach zostały odpowiednio ustawione i koniecznie były w idealnym stanie! Tylko one są w stanie sprawić, że wymóg maksymalnych odchyłek konstrukcyjnych zostanie spełniony. Jakakolwiek deformacja lub uszkodzenie tych niewielkich elementów będzie powodem dalszej niesprawności układu.
Problem
A oto przykład z życia wzięty. W pewnej Toyocie Avensis z powodu „stuków na biegu jałowym” wielokrotnie była demontowana skrzynia biegów. Co charakterystyczne, po wciśnięciu pedału sprzęgła niepożądane odgłosy znikały. Jednocześnie diagnoza stetoskopem technicznym wskazywała, że niepożądane dźwięki dobiegają z okolic skrzyni biegów, zaś dokładne pomiary DKZ dowiodły, że wszystkie luzy technologiczne koła są w normie. Co więc było przyczyną stuków?
Rozwiązanie
Okazało się, że jedynym powodem niepokojących stuków na biegu jałowym były uszkodzone tuleje prowadzące, a nie, jak pierwotnie sądzono, „nadmierny” luz DKZ. Jedna z tulei ze skrzyni rzeczonej Toyoty Avensis T27 2.0 D4-D pokazana jest na zdjęciu.
Inne formy tulei prowadzących
W przypadku samochodów grupy PSA stosowane są tuleje sprężyste i obowiązkowo trzeba je ustawiać w odpowiedniej pozycji, tj. nacięciem na godzinę 6.00. Zapewni to cichą pracę koła zamachowego oraz optymalną żywotność sprzęgła.
Kacper Zabłocki
Materiał pochodzi z portalu dla mechaników www.repxpert.pl prowadzonego przez firmę Schaefflen, na któym można znaleźć więcej tego typu porad.
